Uczyć się – teach yourself

Root Metaphor

Uczyć (učiti) – Pass on knowledge or skill, get used to something, assimilate to oneself a set of knowledge, adjust to something (from PS zvyknǫti)

 Illustrative Example of Root Metaphor

Etymology

From the 14^th century, the general Slavic languages: Polish - uczyć, Czech – učit, Russian – učiť. These words all come from an earlier word učiti, which means someone is getting accustomed to something eg. habits, skills, practice. And učiti comes from the Proto-Slavic *vyknǫti, and gave rise to uczyć się  (uchiti), which meant "to teach". This verb referred to the action of instructing, educating or imparting knowledge or skills to someone else.Over time, this verb evolved in different Slavic languages, including Polish, to take on the reflexive form uczyć się, which indicated the action of learning or studying by oneself. So, the original meaning of "to teach" in Proto-Slavic evolved to "to teach oneself" in Polish.

Common metaphoric phrases

Common phrases about learning

• Ucz się, dopóki żyjesz. – Learn as long as you live.
• Rozwiązuj dużo zadań aby się nauczyć ­– Do a lot of problems to learn.
• Teraz mogę sama uczyć się wszystkiego – Now I can learn everything all by myself.
• Uczyć się dla siebie - to learn for oneself, learning because you love to learn
• Nauczyć się czegoś samemu – to learn something by oneself, learning alone
• Nauczyć się czegoś przez praktykę - to learn something through practice
• Cwicz regularnie aby się nauczyć – Practice regularly to learn.
• Uczyć się na pamięć - to learn by heart (continuously learning)
• Nauczyć się czegoś na pamięć - to learn something by heart (completion state)
• Uczyć się całe życie - to learn throughout one's life
• Uczyć się z błędów - to learn from one's mistakes
• Uczyć się samodzielności - to learn independence
• Uczyć się nowych umiejętności - to learn new skills
• Uczyć się przez doświadczenie - to learn through experience
• Uczyć się systematycznie - to learn systematically.
• Uczenie się poprzez działania jest znacznie bardziej efektywne, niż uczenie się poprzez słuchanie – Learning by doing is much more effective than learning by listening.
•  Ucz się ucz, bo nauka to potęgi klucz  (Ignacy Baliński) – Learn, because knowledge is the key to power/might.

Common phrases about teaching

• Nauczanie to sztuka przekazywania wiedzy. – Teaching is the art of conveying knowledge.
• Nauczanie wymaga poświęcenia i zaangażowania. – Teaching requires sacrifice and commitment.
• Ucząc innych, uczysz się sam. – By teaching others, you teach yourself.
• Nauczanie wymaga nie tylko wiedzy, ale także umiejętności komunikacyjnych i dydaktycznych. – Teaching requires not only knowledge, but also communication and teaching skills.
• Nauczać to dawać narzędzia, które pozwolą uczniowi na samodzielne zdobywanie wiedzy i rozwijanie umiejętności. – To teach is to provide tools that will allow the student to independently acquire knowledge and develop skills.
• Zawód pedagoga jest jednym z najbardziej niewdzięcznych zawodów na świecie. Uczysz wbrew temu, którego uczysz. (…) I jeśli w tym zawodzie jest coś z powołania, to to, że uczysz pomimo wszystko wytrwale, wiedząc, że zostaniesz doceniona przez ucznia dopiero w przyszłości (Z. Kucówna) – The teaching profession is one of the most thankless professions in the world. You teach it, even in spite of opposition from who you teach. (…) And if there is something of vocation in this profession, it is that you teach persistently despite everything, knowing that you will be appreciated by the student only in the future.
• Jedna przeżyta chwila czasami uczy nas więcej, aniżeli całe życie (Władysław Sikorski) – One moment lived sometimes teaches us more than a lifetime.
• Dobry wychowawca,  który nie wtłacza a wyzwala, nie ciągnie a wznosi, nie ugniata a kształtuje, nie dyktuje a uczy, nie żąda a zapytuje - przeżyje wraz z dziećmi wiele natchnionych chwil (Janusz Korczak) – A good educator who does not force but liberates, does not pull but lifts, does not knead but shapes, does not dictate but teaches, does not demand but asks - will experience many inspired moments with the children.
• Do nauczenia i uczenia się konieczne są trzy środki pomocnicze: po pierwsze książki, po drugie książki, po trzecie książki. (Stanislaw Konarski) – For teaching and learning, three aids are necessary: ​​first books, second books, third books.

Common phrases about teachers

• Nauczyciel to nie tylko osoba, która uczy, ale także wzór dla swoich uczniów.  – A teacher is not only a person who teaches, but also a role model for their students.
• Nauczyciel jest drogowskazem w życiu ucznia. – A teacher is a signpost in a student's life.
• Dobry nauczyciel potrafi zainspirować i zachęcić do dalszej nauki. – A good teacher can inspire and encourage to further learning.
• Nauczyciel to osoba, która inspiruje i motywuje swoich uczniów do ciągłego rozwoju. – A teacher is a person who inspires and motivates their students to continuous development.
• Dzieci rodzą się ze skrzydłami, nauczyciele pomagają im je rozwinąć  (Janusz Korczak) – Children are born with wings, teachers help them spread them.
• Uczeń przychodzi do szkoły z dwoma plecakami. W jednym ma książki i zeszyty, w drugim cały swój świat: samotnose, rozwód rodziców, marzenie o sukcesie sportowym albo chorobę dziadka. Nauczyciel powinien zawsze o tych dwóch bagażach pamiętać  (Krystyna Barys) – A student comes to school with two backpacks. In one he has books and notebooks, in the other his whole world: loneliness, parents' divorce, dream of sports success or grandfather's illness. The teacher should always keep these two baggages in mind.
• Common phrases about knowledge
• Wiedza to potężna broń - im więcej wiesz, tym większe masz możliwości. – Knowledge is a powerful weapon - the more you know, the greater your possibilities.
• Wiedza to klucz do sukcesu - w dzisiejszych czasach nie wystarczy już tylko talent, ale trzeba również posiadać odpowiednią wiedzę. – Knowledge is the key to success - nowadays, talent alone is not enough, but you also need to have the appropriate knowledge.
• Wiedza to inwestycja w siebie - każda nowa umiejętność i każda zdobyta informacja to inwestycja w rozwój osobisty. – Knowledge is an investment in oneself - every new skill and every acquired piece of information is an investment in personal development.
• Nauka daje wolność - zdobycie wiedzy pozwala na niezależne myślenie i podejmowanie właściwych decyzji. – Learning gives freedom - acquiring knowledge allows for independent thinking and making the right decisions.
• Moja znajomość języka angielskiego pozwala mi na swobodne porozumiewanie się z ludźmi z całego świata.  – My knowledge of the English language allows me to communicate freely with people from all over the world.
• Znajomość tematu jest kluczowa przy podejmowaniu decyzji w danej dziedzinie.  – Knowledge of the subject is crucial when making decisions in a given field.
• Wiedza jest niezbędna do osiągnięcia sukcesu. – Knowledge is necessary to achieve success.
• umiejętność życia – Wisdom is not knowledge but the ability to live.
• Ta książka to prawdziwa skarbnica wiedzy. ­– This book is a real treasure trove of knowledge.
• Wiedza, którą zdobywamy w szkole, jest bardzo ważna dla naszego rozwoju. The knowledge we acquire in school is very important for our development.
• Nauka wymaga poświęcenia i cierpliwości – Learning requires dedication and patience.
• poznawać coś w takim stopniu, aby móc sprawnie wykorzystywać nabytą wiedzę lub
• W dzisiejszych czasach wiedza i nauka są bardzo ważne – In today's times, knowledge and learning are very important. 
• Wiedza jest jedyną rzeczą, która wzbogaca, a której nikt nie może nikomu odebrać (Ignacy Paderewski) ­– Knowledge is the only thing that enriches and that no one can take away from anyone.
• Wiedza jest wtedy, gdy o czymś nie tylko wiesz, lecz możesz to zobaczyć, opisać, zdefiniować, a nawet dotknąć. A wiara, gdy nie widzisz, nie zobaczysz, nie dotkniesz, a mimo to jesteś pewien, że jest (Dorota Terakowska) – Knowledge is when you not only know something, but you can see it, describe it, define it, and even touch it. And faith, when you don't see, don't observe, don't touch, and yet you're sure it's there.
• Nadmiar wiedzy jest równie szkodliwy, jak jej brak (Emil Zola) – Too much knowledge is as harmful as not enough.

Phrases about knowing

• Wiedzieć na czym się stoi - To know where you stand
• Wiedzieć, jak krowie na rowie - To not know something or not know how to approach something
• Kto wie, co przyniesie przyszłość - Who knows what the future will bring
• Wiem o co chodzi - I know what's going on
• Im bardziej zagłębia się człowiek w naukę, tym lepiej poznaje jak mało umie (Jan Śniadecki) – The more you deepen your knowledge, the more you realize how little you know.
• Nie takie ważne, żeby człowiek dużo wiedział, ale żeby dobrze wiedział, nie żeby umiał na pamięć, a żeby rozumiał, nie żeby go wszystko troszkę obchodziło, a żeby go coś naprawdę zajmowało (Janusz Korczak) – It is not so important that a person knows a lot, but that he knows well, not that he can memorize, but that he understands, not that he cares a little, but that he is really interested in something

Phrases about intelligence

• Inteligencja jest dziedziczna, ale również zależy od warunków środowiskowych. – Intelligence is inherited, but it also depends on environmental conditions.
• Madrość przychodzi z doświadczeniem. – Wisdom comes with experience.
• Nie oceniaj książki po okładce - to wykaz inteligencji i madrości.  – Don't judge a book by its cover - it shows intelligence and wisdom.
• Współczesny świat wymaga zarówno inteligencji technicznej, jak i emocjonalnej. – The modern world requires both technical and emotional intelligence.
• Inteligencja jest przyprawą, która z najpospolitszych rzeczy robi cuda (Maria Dąbrowska) – Intelligence is a spice that works wonders on the most common things.

Commentary

When you go to google, learners are translated as uczén and uczennica. However, when you reverse translate uczén is a schoolboy, apprentice, pupil. Not a learner. In Polish, learner is a weird word that is not really used. This is likely because you teach yourself. You can teach a person, but the learning occurs yourself. Teachers teach students and children. The students and children learn themselves.

In Polish there are so many types of learning besides uczyć się such as nauka (science, learning, teaching, education, study, school), wiedza (learning knowledge, science knowledge, lore), poznanie (starting to learn, recognition), oświata (shining a light), umiejętność (knowledge of manual skills, eg carpentry, sewing), badać(research, explore). Likewise there are many types of skills like nawyki – habit or addiction, umiejętność – knowledge of something you can do (can be a math question, or sewing, or pottery, skills (skills with knowledge), wprawa –skills with proficiency, practice & training.

Implicit Spatial Associations

Spatial prefixes change the meaning of the word uczyć. When you add na you are putting something onto the learning ­– nauczyć (teaching something new). When add a pod you are putting something under to help them or prop them up poduczyć (teaching, reminding).  Adding a po means you are correcting an error or something you should have known pouczyć.

Bibliography

Sciaga (1997). Uczyć. In Język polski https://sciaga.pl/slowniki-tematyczne/8533/uczyc/

Instytut Języka Polskeigo (2021). Uczyć się. In Wielki słownik języka polskiego.

Please cite this article as:
Francis, K., Davis, B. & Gierus, B. (2023) “Uczyć się” in Metaphors of Learning in Different Languages. https://doi.org/10.11575/8B7N-V637. https://learningmetaphors.com